Onzichtbaar autisme

05-02-2025

"Jij? Autisme? Dat zie je helemaal niet!" Maar wat verwacht je dan te zien? Waaraan zou je het kunnen zien? Het zegt iets over het beeld dat die ander heeft van iemand met autisme. Een beeld dat vaak gebaseerd is op hoe de autist in films of series is neergezet. En wat soms juist is maar vaak ook helemaal niet. Ieder mens is anders, ook ieder mens met autisme.

Ik heb autisme. Of ben een autist. Dat betekent dat ik informatie anders verwerk dan een "neurotypisch" persoon. En dat gebeurt allemaal in mijn hoofd. Dat zie je niet aan de buitenkant. Ik zie er heel normaal uit en gedraag me ook volgens de norm. Ik zeg gedag als ik je tegen kom op straat, kijk je aan als ik met je praat en ga naar verjaardagen. Ik zie er (meestal) verzorgd uit en heb een baan. O ja, en ik heb vrienden.

Wat je niet ziet is dat ik het liefst me omdraai en wegloop als ik je zie, omdat ik niet weet wat ik moet zeggen. En dat ik weg wil kijken als ik met je praat, omdat het te intens is. En dat ik vaak enorm opzie tegen een verjaardag, omdat ik niet weet wie er zijn, waar ik het over moet hebben en hoe laat ik weer naar huis kan. Ik hou van mijn vrienden, maar ben het liefst op mezelf omdat iets afspreken me ook veel energie kost, wat ook de reden is dat ik regelmatig een afspraak af zeg. Wat je ook niet ziet is dat ik mijn best moet doen om er verzorgd uit te zien en dat ik na een dag werken op kantoor kapot ben. 

Als je meer van autisme weet, dan kun je het soms wel zien aan mijn gedrag. Zo kan mijn hoofd vol zitten met prikkels, dat ik erg stil word. Of, bij die laatste prikkel die er echt niet meer bij kan, boos word. Ik vind het moeilijk om mee te komen in gesprekken met meer dan twee mensen ben ik in mijn hoofd heel hard aan het werk om aansluiting te zoeken en wordt ook dan heel stil, Soms kom je lastig in contact met mij, omdat ik dan gefocust ben op iets en daar volledig in opga. 

Dus ja, ik heb autisme en nee, dat zie je niet meteen aan mij. Geen mens is hetzelfde. We hebben allemaal onze eigen talenten, voorkeuren, dromen en uitdagingen. Dit geldt voor iedereen, dus ook voor mensen met autisme. Autisme is geen vastomlijnde eigenschap, maar een spectrum waarin grote diversiteit bestaat.